horoz şekeri ne demek?

Horoz şekeri veya baslık¹, Ramazan ayında² çocukların yemesi için³ yapılan Sivas'a özgü⁴ bir şeker türüdür. Sivas'la beraber Erzurum'da da horoz şekeri tüketilmektedir.⁵

Tarihçesi

19. yüzyılın sonlarında Ruslara karşı yapılan savaşlarda Rusya'da esir düşen Sivaslılar, orada öğrendikleri horoz şekeri geleneğini Sivas bölgesine getirmiştir. Bu gelenek nesilden nesile geçerek devam etmektedir.⁶ Adalet Partisi, halkın itibarını kazanmak için horoz şekeri dağıtmıştır.⁷

Özellikleri

Şekerler horoz başta olmak üzere kuzu, tavşan, at, kuş, tabanca, lokomotif ve vapur şeklinde yapılır. Yarı saydam ve renkli olan bu şekerlerin içleri boştur. Eğer horoz şekeri iki elin parmakları arasına alındığında çatır çutur kırılıyorsa, horoz şekerinde kullanılan miyanenin yeterince piştiği kabul edilir. Eğer hala yumuşaksa horoz şekerinin daha olmadığı anlaşılır.⁸ Şekerin kalınlığı yaklaşık olarak pencere camı ile aynı olmalıdır.

Yapımı

Horoz şekerini iki farklı şekilde yapmak mümkündür. İki yöntemde de şekerin hazırlanması için miyane yapılır. İlk yöntemde kalıplar birkaç parçanın birleşmesiyle yapılır. Şekerler kalıba dökülmeden önce lastikle tutturularak birleştirilir ve şeker soğuyunca lastikler çıkartılır. Bu şekilde şeker kalıbın şeklini alır. İkinci yöntem daha zahmetlidir. Bu yöntemde çöp şişe takılan horoz şekerine el ile tek tek şekil verilir. Sonrasında zeytinyağıyla yağlanmış mermerin üzerine boyası katılmış miyane dökülür. Daha sonra çeşitli renklerdeki miyaneler birleştirilir ve iki veya üç renkli ebrûli miyane ortaya çıkar. Miyaneler soğumalarıyla beraber akide şekeri ebatlarında kesilir. Son olarak elde edilen ebrûli miyane önceden hazırlanan 15 santim uzunluğunda ve yarım santim genişliğinde olan çubuğa takılır.

Tüketimi

Horoz şekeri seyyar olarak da satılmaktadır. Oruç tutmaya teşvik etmesi için çocuklara alınan horoz şekeri,⁹ çoğunlukla iftarda tüketilir.¹⁰ Horoz şekeri geleneksel olarak bir çöreğin üzerine konularak çocuklara servis edilir.